Umowa lojalnościowa – do czego nas zobowiązuje?

Umowa lojalnościowa. Mówiąc o niej, mówimy o zakazie konkurowania – przynajmniej tak wynika z przepisów Kodeksu Pracy. Jej zapisy – co do zasady – mają chronić interesy pracodawcy. Zawierana jest z obecnymi pracownikami, ale może dotyczyć byłych pracobiorców. Co szczególnego charakteryzuje tego typu umowę i o czym należy pamiętać decydując się na wzajemną lojalność?

Kwintesencją umowy lojalnościowej – jak już pośrednio nadmieniliśmy – jest ochrona interesów pracodawcy. Podpisując ją, powinniśmy zdawać sobie sprawę z praw i obowiązków wynikających z jej zapisów. Pamiętajmy jednak, że nie każda firma – idąc tropem wewnętrznej polityki – chce w ten sposób ograniczać pracowników. Wiele osób poszukujących pracy niechętnie podchodzi do umów lojalnościowych, przez co firmy korzystają z nich stosunkowo rzadko.

Umowa lojalnościowa – co to?

Umowa lojalnościowa nierozłącznie związana jest z ograniczeniem podjęcia pracy w konkurencyjnej firmie. Pracodawcy, chcąc zyskać przewagę nad konkurencją w branży, niechętnie dzielą się rzetelnymi i wykwalifikowanymi pracownikami. Ci z kolei, podpisując tego typu dokument, zyskują w oczach obecnego pracodawcy, bowiem zobowiązują się do szeroko rozumianej lojalności biznesowej.

Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim to, że w konkretnie określonym okresie czasu nie podejmą oni pracy w zakładzie, który będzie uważany za konkurencyjny. Jeśli jednak jakikolwiek zapis zawarty w treści umowy zostałby naruszony, a wielokrotnie przytaczany pracodawca poniósłby z tego tytułu szkodę biznesową, pracownik byłby zobowiązany do wyrównania strat finansowych firmy.

Umowa lojalnościowa, którą często nazywa się potocznie „lojalnościówką”, spotykana jest w takich branżach, jak m.in.:

• IT
• prawniczej
• podatkowej
• marketingowej
• architektonicznej

Umowa lojalnościowa po zakończeniu stosunku pracy

Rozterki dotyczące umowy lojalnościowej pojawiają się w czasie, kiedy pracownikowi kończy się umowa o pracę lub zostanie ona wypowiedziana przez którąkolwiek ze stron. Jak się okazuje, tego typu przypadki również reguluje prawo. Jeśli tzw. lojalnościówkę zawarto na okres dłuższy niż samą umowę o pracę, pracownikowi przysługuje prawo do odszkodowania w wysokości minimum 25% wartości wcześniej pobieranej pensji. Jej wypłacenia można ubiegać się w formie jednorazowej lub systemie ratalnym.

Umowa lojalnościowa a szkolenie

Często spotykaną praktyką jest podpisywanie umów lojalnościowych przy okazji szkolenia wdrożeniowego. Firmy zabezpieczają się w ten sposób przed stratami, jakie mogłyby ponieść w przypadku wyszkolenia osoby bez późniejszego podjęcia przez nią pracy. Trzeba jednak pamiętać, że zabiegów tych nie wolno stosować w odniesieniu do szkoleń obowiązkowych, jak np. szkolenia BHP.

Co w sytuacji, jeśli dana osoba – mimo ukończenia szkolenia – nie zdecyduje się na pracę u organizatora? Wówczas najczęściej stosowaną konsekwencją będzie zwrot kosztów szkolenia. Wyjątek może stanowić porzucenie pracy z powodów mobbingowych lub udokumentowanych uchybień ze strony pracodawcy.

Nieważność umowy lojalnościowej 

Tak, umowa lojalnościowa – zawarta między pracodawcą a pracobiorcą – jest jak najbardziej zgodna z prawem. Rozwiewając tę wątpliwość, musimy wspomnieć też o podstawowych warunkach, jakie powinna spełniać. Przede wszystkim ma być osobnym dokumentem w formie pisemnej. W każdym innym przypadku będzie nieważna. Dodatkowo, jeśli jej ciągłość ma obowiązywać również po ustaniu stosunku pracy, a nie określono konkretnych ram czasowych – wówczas tego typu umowa również będzie nieważna.