Aktualności
Upadek firm. Przyczynami demografia i automatyzacja
Upadek firm, szczególnie mikroprzedsiębiorstw, może stać się powszechnym zjawiskiem. Wiele państw doświadcza obecnie problemów demograficznych, które z czasem będą coraz większe. Starzejące się społeczeństwo i niski przyrost naturalny prowadzą do tego, że coraz więcej pracowników odchodzi na emeryturę, a zarazem przybywa coraz mniej nowych.
Brak siły roboczej będzie skutkował tym, że wiele przedsiębiorstw nie będzie w stanie funkcjonować. W niektórych branżach będzie możliwe zastąpienie ludzi automatyzacją, jednak inne będą skazane na porażkę.
Upadek firm – najbardziej zagrożone branże
Branże, które zostaną najbardziej dotknięte przez brak siły roboczej, to między innymi budownictwo. Coraz mniej młodych ludzi wybiera pracę fizyczną, a zapotrzebowanie na usługi budowlane wciąż rośnie. Oczywiście w momencie, gdy sytuacja demograficzna wpłynie na zmniejszenie się populacji, zapotrzebowanie także spadnie. Natomiast już dzisiaj dostrzega się problem z dostępem do siły roboczej w tej branży,
Podobnie sytuacja ma się w rolnictwie, gdzie zapotrzebowanie, mimo że mniejsze niż w dawnych czasach, ciągle jest większe niż liczba chętnych do pracy. W wypadku rolnictwa jednak duży wpływ ma robotyzacja, dzięki której jeden pracownik jest w stanie wykonać znacznie więcej pracy przy mniejszym wysiłku. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że coraz częściej spożywamy syntetyczną żywność, która nie wymaga wielu hektarów pól uprawnych.
Szczególnie niebezpieczny może okazać się upadek firm, gdzie zatrudnienie znajdują kierowcy. Już teraz istnieją pojazdy (takie jak Tesla) w pełni sterowane przez AI, a jedynie przepisy prawne sprawiają, że pojazdy te muszą mieć kierowcę. Z czasem jednak prawo się zmieni, by odpowiadać nowym technologiom, a wtedy z pewnością pojazdy bez kierowcy zyskają na popularności. Szczególnie ze względu na czas pracy – tir kierowany przez komputer może jechać 24h na dobę, z postojami na tankowanie. Nie potrzebuje on odpoczynku, ubezpieczenia, pensji, a koszt serwisu nie wpłynie negatywnie na opłacalność takiego rozwiązania.
Automatyzacja i robotyzacja jako odpowiedź na brak siły roboczej
W branży produkcyjnej, gdzie zapotrzebowanie na siłę roboczą wciąż rośnie, rozwiązaniem już teraz wprowadzanym jest zwiększanie automatyzacji procesów. Istnieją różnego typu maszyny, które są w stanie wykonać powtarzalne prace znacznie szybciej i precyzyjniej niż człowiek, a ponadto mogą pracować 24 godziny na dobę. Mimo wysokiego kosztu takich urządzeń, inwestycja szybko się zwraca. Zamiast zatrudniać 10 pracowników, którym trzeba płacić pensję, ZUS, premię i oferować benefity, można zakupić urządzenie o znacznie niższych kosztach utrzymania.
Istnieją jednak branże, w których nie sposób wprowadzić automatyzacje (brak powtarzalnych czynności), jest jednak wyłącznie kwestią czasu, kiedy powstaną maszyny o wymaganej precyzji i akceptowalnej cenie, które bez problemu zastąpią ludzi w tych branżach. Zawody takie jak lekarz, pielęgniarka, psycholog, czy nauczyciel, gdzie empatia i kontakt z drugim człowiekiem odgrywają kluczową rolę, prawdopodobnie nie zostaną w pełni zastąpione, ponieważ wielu ludzi nie zgodziłoby się np. na zabieg dentystyczny wykonany przez maszynę, nawet jeśli byłaby bardziej precyzyjna od dentysty.
Zawody takie jak hydraulik, elektryk, ślusarz czy spawacz również są w miarę bezpieczne, bo mimo że roboty mają możliwość zastąpienia w nich ludzi, są to zawody mobilne, gdzie każde zlecenie jest realizowane w innym miejscu, co oznacza, że potrzebny jest kierowca do ich transportu.
Wpływ sytuacji demograficznej na małe i średnie przedsiębiorstwa
Małe i średnie przedsiębiorstwa są znacznie bardziej narażone na brak siły roboczej, gdyż nie mogą zaoferować równie korzystnych warunków pracy (wynagrodzenia i benefitów) co duże korporacje. Brak siły roboczej z pewnością jest wyzwaniem, które przerośnie wiele z takich biznesów. Sytuacja taka będzie również zagrożeniem dla lokalnych gospodarek, bo gdy wiele firm upadnie, na miejscu zostaną jedynie korporacje, które w przeciwieństwie do małych przedsiębiorst mogą sobie pozwolić na gorszą jakość produktów. To z kolei będzie utrudnieniem dla osób, które cenią sobie np. zdrowe odżywianie. Rozwiązaniem dla takich przedsiębiorstw może być wsparcie technologii AI, oraz elastyczne formy pracy. Wypracowanie dobrej kultury organizacji, gdzie każdy pracownik ma możliwość spełniania się zawodowo, czuje się częścią całości i ma poczucie wpływu na funkcjonowanie firmy z pewnością pomoże zachować pracowników na dłużej. Z kolei przeszkolenie pracowników w zakresie odpowiedniego korzystania z AI wpłynie pozytywnie na produktywność, nawet jeśli większość pracowników byłaby zatrudniona na część etatu.
Przykłady strategii firm, które radzą sobie z niedoborem pracowników
Najprostszym rozwiązaniem, na które decyduje się wiele firm, jest oferowanie wyższych wynagrodzeń na start, elastycznych form i godzin pracy, oferowanie większej liczby benefitów oraz zatrudnianie niedoświadczonych pracowników. Do tego dochodzi oferowanie pracownikom szkoleń w czasie pracy, mających na celu podnieść ich kompetencje.
Ciekawą strategią jest również budowanie różnorodnego środowiska pracy, co wpływa na postrzeganie przedsiębiorstwa jako innowacyjnego. Dotyczy to w szczególności millenialsów i pokolenia Z. Przekłada się to na większą szansę zatrzymania wartościowych pracowników na dłużej.
Upadek firm. Konieczność adaptacji firm do zmieniających się warunków demograficznych
Jak więc widzimy, niektóre branże są znacznie bardziej narażone na upadłość, podczas gdy inne nie mają niemal żadnych szans na przetrwanie najbliższych lat. W części branż automatyzacja i roboty zastąpią ludzi, a w innych potrzeba kontaktu z żywym człowiekiem ograniczy wpływ technologii. Małe i średnie przedsiębiorstwa są znacznie bardziej narażone na brak siły roboczej, gdyż często nie mogą zaoferować tak korzystnych warunków jak korporacje.
Adaptowanie się małych i średnich biznesów do zmieniających się warunków na rynku pracy jest kluczowe do ich przetrwania. Budowanie przyjaznego i różnorodnego środowiska pracy również zwiększa szansę przetrwania firmy w dzisiejszym świecie.
Warto otworzyć się na nowe rozwiązania i wprowadzać je w firmie, aby zapewnić jej stabilność na kolejne lata.
Przeczytaj też:
